Συνέντευξη για το “Μουσικόραμα” στην Αρετή Κοκκίνου
Ο Δημήτρης Κάσσαρης εκλεκτός ερμηνευτής με σημαντικές συνεργασίες και θητεία στην Εθνική Λυρική Σκηνή αλλά και εκτός αυτής. Εδώ και μια δεκαετία περίπου μας έχει συστηθεί ξανά με την ιδιότητα του συγγραφέα παιδικού παραμυθιού και δημιουργού παιδικών τραγουδιών. Εγώ, αν και προ πολλού ενήλικας, ταξίδεψα με μαγικό τρόπο στα τραγούδια του και είχα μια κουβέντα μαζί του με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του παραμυθιού με τίτλο «Το χειμωνόσπιτο». Τι καλύτερο στην καρδιά του χειμώνα;
Το δικό μου κίνητρο και οι επιρροές υπάρχει σε ένα γεμάτο σεντούκι από τα παιδικά χρόνια και μετά. Περιέχει μέσα φωτεινά αλλά και γκρίζα πράγματα που με καθόρισαν στην μετέπειτα πορεία μου. Όπως μια γιαγιά μπροστά σε ένα μαγκάλι να μας λέει ιστορίες που γεννούσε το μυαλό της. Άλλοτε γελούσαμε και άλλοτε ανατριχιάζαμε αλλά ποτέ δεν βαριόμαστε να την ακούμε. Το σεντούκι μέσα στα φωτεινά περιέχει και έναν πατέρα καπετάνιο που έγραφε πεζογραφήματα και στίχους για τραγούδια και όποτε γύριζε από ταξίδι μας τα διάβαζε. Κάποια στιγμή σε ώριμη ηλικία άνοιξα αυτό το σεντούκι και ανέσυρα αυτή την πλευρά μου που ούτε καν φανταζόμουνα πως υπήρχε τόσο πλούσια μέσα μου.
Δεν είναι βέβαια τόσο απλό όσο το λέω, γιατί υπήρξε ένα υπόβαθρο έρευνας και ατέλειωτες ώρες επεξεργασίας πίσω από κάθε καλή ιδέα μέχρι αυτή να γίνει ολοκληρωμένο παραμύθι και να φτάσει στο τυπωθείτω.
Το πρώτο μου Μυθιστόρημα για παιδιά από τα Ελλ.Γράμματα, «Καλημέρα γέρο-Γουότς», (ζωγραφιές της Έφης Λαδά) με μηνύματα για τον σύγχρονο κόσμο μας, για την αλλοτρίωση του ανθρώπου στο κυνήγι του χρόνου, έκανε πέντε εκδόσεις και για εβδομάδες ήταν στα ευπώλητα μεγάλης εφημερίδας. «Το θεατράκι του ουρανού» Ελλ.Γράμματα (2004), βραβείο εικονογράφησης (Σοφία Φόρτωμα), υποψήφιο για Κρατικό βραβείο 2005, που ήταν σαν εισαγωγή στα πρώτα βήματα της μουσικής και παράλληλα οικολογική ιστορία με χιούμορ και ανατροπή. «Οι χοντρές κυρίες» Κέδρος (2004), βραβείο Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, επίσης υποψήφιο για Κρατικό βραβείο 2005, (εικον. Λήδας Βαρβαρούση), με το απαραίτητο χιούμορ και με παραμυθιακό τρόπο, για το σημαντικό θέμα της ανακύκλωσης των σκουπιδιών.
Άλλα μου βιβλία στις εκδόσεις Κέδρος, είναι το πασχαλινό μυθιστόρημα για εφήβους «Το τσουρεκόσπιτο», για το παιδί που συνθλίβουμε μέσα μας και «Περιπέτεια στον πλανήτη Μελιτζάν», (2008) εφηβικό μυθιστόρημα διαστημικής φαντασίας με σκίτσα δικά μου, για τον τρόμο που μπορούν να ενσπείρουν τα Μέσα Μαζικής ενημέρωσης, αλλά και για την σημασία μιας ενωμένης οικογένειας μπροστά στον κίνδυνο. «Ο θησαυρός της ρεματιάς», Εκδ.Συναδέλφων, (Απρίλιος 2012), με ζωγραφιές παιδιών παραγγελία του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Ρεματιάς Χαλανδρίου που το παρουσιάσαμε και με την δική σου συμβολή στην Αετοπούλειο βιβλιοθήκη και τον Σεπτέμβρη του 2013 σε εκδήλωση στο Ευριπίδειο θέατρο της ρεματιάς Χαλανδρίου. Τον Ιούνιο του 2012 εκδόθηκε και η ποιητική μου συλλογή «Αλλιώς», στις εκδόσεις Γαβριηλίδης στην παρουσίαση της οποίας επίσης συμμετείχες και φτάσαμε εδώ, Δεκέμβρη του 2014 στο νέο μου εικον/μένο παραμύθι , «Το Χειμωνόσπιτο» , στις εκδόσεις Καλέντης, με ένθετο CD που περιέχει αφήγηση και υπέροχα τραγούδια που τραγούδησα.
Η απάντηση έχει δοθεί αιώνες πριν με την Ηλιάδα και την Οδύσσεια τα δύο πρώτα παραμύθια-έπη που συνεχίζουν να διαβάζονται ανεξάρτητα από ηλικία. Πιστεύω ότι ένα καλό παραμύθι μπορεί να αγγίξει ευχάριστα εκείνους τους μεγάλους που έχουν ανοιχτές πόρτες και παράθυρα τους απελευθερωμένους από τη δαμόκλειο σπάθη της ηλικίας εκείνους που συνεχίζουν και πορεύονται με χιούμορ και με νεανική διάθεση στη ζωή.
Όπως λέω λοιπόν για το «Χειμωνόσπιτο», είναι για ηλικίες από 4 ετών αλλά και για νέους κάθε ηλικίας.
Ο Τσαρλς Ντίκενς με τις αυτοβιογραφικές ιστορίες του όπως ο «Ντέιβιντ Κόπερφιλντ», Ο Μαρκ Τουέιν, ο Όσκαρ Ουάιλντ, Ο Τριβιζάς με την «Τελευταία μαύρη γάτα», η Άλκη Ζέη, ο Σεντ Εξυπερί, ο αμερικανός Ρόμπερτ Φίσερ, με τα αλληγορικά του παραμύθια, ή ο Τζιάνι Ροντάρι με το απύθμενο χιούμορ του και άλλοι που δεν είναι τόσο γνωστοί όπως ο Κβιντ Μπούχολντς. Εκείνος που με συγκινεί περισσότερο επειδή με ρωτάς είναι ο Ίταλο Καλβίνο που με τον τρόπο του έχει γράψει και για παιδιά.
Σημαντική ερώτηση που περιγράφει και την εποχή μας. Πιστεύω ότι σε κάθε περίπτωση το καλό βιβλίο γενικά είναι πνευματικό αντίβαρο για μικρούς και μεγάλους και ότι δεν πρόκειται ποτέ να αντικατασταθεί όσο θα υπάρχουν εραστές της λογοτεχνίας του χαρτιού και των παλαιών ακριβών πραγμάτων.
Πάρε για παράδειγμα το βινύλιο που παρά τα υψηλών προδιαγραφών στάνταρτς στον ήχο και στην εικόνα κάθε τόσο γίνεται μόδα και νέοι καλλιτέχνες στο εξωτερικό κυκλοφορούν δουλειές τους με αυτό. Ειδικά το παιδικό βιβλίο με εικονογράφηση , χάρη στους σπουδαίους παραμυθάδες και εικονογράφους που διαθέτουμε και που τα τελευταία χρόνια πολλά παραμύθια δραματοποιούνται και μπαίνουν απαραίτητα στο ρεπερτόριο κάθε θεάτρου πιστεύω ότι βοηθιέται και έχει μεγάλη απήχηση σε γονείς και παιδιά.
Δεν το έχω σκεφθεί αυτό απλώς γράφω και μπορεί να βγει κάτι για μεγάλους, όπως ένα μυθιστόρημα που το παλεύω χρόνια και το ολοκλήρωσα το καλοκαίρι. Από αυτό γεννήθηκαν μια ιδέα που έγινε παραμύθι, ένα ποίημα και ένας στίχος για τραγούδι. Έχει συμβεί και το αντίθετο. Η φαντασία είναι απαραίτητη στη συγγραφή, όταν μάλιστα πρόκειται για παραμύθι επιβάλλεται να βγάλεις τα σοβαρά γυαλιά σου, τα παπούτσια και το ρολόι , να αδειάσεις από κάθε βάρος για να μπορέσεις να πετάξεις παρέα με ένα σύννεφο. Δεν ξέρω αν το ταξίδι με τη φαντασία λέγεται παιδική φύση, επειδή όμως και αυτή η ερώτηση σου ανοίγει ένα άλλο επίσης σοβαρό θέμα θα σου απαντήσω σύντομα πάνω σε αυτό που πιστεύω.
Όταν οι συγγραφείς και όποιοι άλλοι απευθυνόμαστε σε παιδιά θα πρέπει να λειτουργούμε και σαν εμψυχωτές. Μέσα από κάθε ιστορία ακόμα κι αν αυτή έχει ρεαλιστικές εικόνες μιας δύσκολης κατάστασης, θα πρέπει να αναβλύζουν πολύχρωμα στοιχεία ανάτασης, αισιοδοξίας, μηνύματα αγάπης για τον συνάνθρωπο, αποδοχής της διαφορετικότητας, μηνύματα αγωνιστικότητας για έναν δίκαιο κόσμο, κ.ά. Κάτω από αυτό το πρίσμα λειτουργώ λοιπόν όταν γράφω για παιδιά.
«Το Χειμωνόσπιτο», είναι ένα ποιητικό εικονογραφημένο παραμύθι για παιδιά ηλικίας 4 και άνω γεμάτο υπέροχα μηνύματα για τις αληθινές αξίες της ζωής, όπως η αλληλεγγύη, η μοιρασιά, η προσφορά και η αγάπη, με ένθετο CD όπου τα πράγματα και η φύση προσωποποιούνται και ζωντανεύουν μέσα από το παιχνίδι των λέξεων και μέσα από τις εικόνες και τη μουσική. Είναι ένα σπίτι στην καρδιά του χειμώνα, αλλά ένα σπίτι δίχως ιδιοκτήτες , που δεν μένει κανείς και δεν ανήκει παρά μόνο στην αγάπη και στη φύση. Έχει ανοιχτές πόρτες και παράθυρα πράγμα αδιανόητο για την εποχή μας, αλλά δεν είναι εγκαταλελειμμένο και μπορεί ο καθένας να έρθει να μπει μέσα, να ξεκουραστεί και να ησυχάσει. Οι διαφορετικοί και παράξενοι επισκέπτες μαζί και ο παράξενος της ιστορίας χρωματίζουν την υπόθεση καθένας με τον δικό του τρόπο και μέσα από τους διαλόγους.
Η πλούσια εικονογράφηση είναι του πολυβραβευμένου Βασίλη Παπατσαρούχα, που οι ευφάνταστες ζωγραφιές του έδεσαν αρμονικά με το κείμενο. Το ένθετο CD περιλαμβάνει τραγούδια σε μουσική του μουσικοσυνθέτη Νίκου Ξανθούλη, που έκανε και την ενορχήστρωση ενώ η αφεντιά μου ερμηνεύει τους διαφορετικούς ήρωες του παραμυθιού, όπου συμμετέχει και ένα μικρό κορίτσι η Μαριανίκη Ξανθούλη. Επίσης, το CD περιλαμβάνει σκηνοθετημένη αφήγηση από την ηθοποιό Λίλα Μουτσοπούλου. Όλα τα όργανα που παίχθηκαν είναι ακουστικά ενώ ηχοληψία και μίξη έγινε από τον Νίκο Καραπιπέρη. Όλους τους συνεργάτες μαζί με τους εξαιρετικούς μουσικούς που έπαιξαν με κέφι, τους ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου. Περάσαμε τόσο όμορφα κατά την διάρκεια της εγγραφής που δεν θέλαμε να τελειώσει, σα να πήγαμε παρεούλα μια εκδρομή. Αυτό φαίνεται και από το αποτέλεσμα που παρουσιάζουμε και προσωπικά νοιώθω πολύ περήφανος.
Υπάρχουν πάντα τα αντίβαρα ενός καλύτερου κόσμου , συνυπάρχουν μαζί με το κακό κι ας γέρνει η ζυγαριά προς το δεύτερο. Δεν σταματάει η ελπίδα να μας δείχνει το φως στην άκρη του τούνελ. Κι αυτό το φως είναι οι πνευματικοί άνθρωποι, τα φωτεινά μυαλά , οι καλλιτέχνες, υπάρχει και ένα νέο ρεύμα καλλιτεχνών που γεννιέται και ετοιμάζεται, πιστεύω κάποια στιγμή θα γίνει αισθητό μέσα από τη δική τους φωνή. Θα ήθελα και το βιβλίο μου να είναι ένα μικρό αντίβαρο χαράς στην μουντή ατμόσφαιρα των ημερών. Να συμβάλλει σε κάτι δυνατό με θεμέλια την αγάπη και τη δύναμη. Με ακριβά υλικά, γερά και στεγανά, τις πραγματικές αξίες της ζωής. Ίσως ν’ ακούγεται ουτοπικό κάτι τέτοιο στις μέρες μας αλλά πιστεύω ότι έχουμε ανάγκη από μικρές οάσεις και από κάποιους Δον Κιχώτες, στην απέραντη Σαχάρα που πορευόμαστε.
Ήδη μαζί με τους συνεργάτες μου έχουμε κάνει την πρώτη επαφή με γνωστό σκηνοθέτη για παρουσίαση του σε μουσικο – θεατρική μορφή.
Ήδη στο CD στο Χειμωνόσπιτο, υποδύομαι θεατρικά τονΉτα-Ύψηλον με το ημίψηλον τον οποίον όπως και τους άλλους ήρωες έχουν λατρέψει τα παιδιά. Στην Λυρική σκηνή έχω υποδυθεί παρόμοιους πρωταγωνιστικούς ρόλους αλλά εδώ που είναι παραμύθι και απευθυνόμαστε σε παιδιά ο Ήτα – Ύψηλον μου βγήκε περισσότερο αστείος και τα παιδιά απ’ ότι μου λένε οι γονείς τους γελάνε και διασκεδάζουν μαζί του.
Ευχαριστώ κι εγώ. Καλή Χρονιά